Het ontstaan

Het scheppingsverhaal van de mens

Nadat de Mayagoden orde in de chaos hadden gebracht, creëerde zij de aarde, de zon en de hemel. Ze schiepen ook de planten en de dieren. Toen dit klaar was begonnen ze met het scheppen van de mens. De eerste mensen vormde ze uit leem. Alleen waren deze eerste mensen te zacht, te zwak en te week en bezweken zij door het water. Bij de tweede poging gebruikte de goden hout. Hiermee maakte zij krachtige wezens die op mensen leken. Alleen hadden deze wezens geen ziel en verstand en dwaalde zij rond op de aarde zonder iets waar te nemen. De goden wilde graag intelligente mensen maken, die hun schepper zouden verzorgen en zouden vereren met offers. Na dagen- en nachtenlang overleggen waren ze het er over eens dat er maar één materiaal geschikt was om mensen mee te scheppen. Mais was de stof van het leven daarom het meest geschikt om mensen van te scheppen. En zo vormde de goden de mensen. Uit maiskolven het vlees, uit maispap de ziel, uit maismeel het verstand en water werd bloed. De maismensen wisten alles, konden alles horen, met elk levend wezen praten en de hele aarde overzien. Ze waren zelfs zo intelligent dat ze hun scheppers naar de kroon staken. Dit wilde de goden niet en zij besloten de blik van de eerste Maya's te beperken en te versluieren. Hiermee wilde de goden ervoor zorgen dat de mens en hun nakomelingen ontzag zouden hebben voor hun scheppers, voor de andere goden, voor de aarde en voor het universum.

De Maya's geloofden in vele mythes. Deze mythe verteld het ontstaan van de mensen op de aarde zoals het volgens de Maya's is gegaan.

 

De oorsprong

 Na het ontstaan van de mensen was er niet opeens een Maya rijk. En dat rijk is nooit helemaal gekomen. Het Maya rijk bestaat al vanaf het jaar 2.000 voor Christus uit losse vorstendommen met een eigen koning of regering. Deze koningen en regeringen beschouwen we op de dag van vandaag als groep omdat ze dezelfde religie, kosmologie en rituelen hebben.

Waar de oorsprong van de Maya's ligt en waar zij hun opvattingen vandaan halen, zijn meerdere theorieën over. De theorie die het meest waarschijnlijkst is, is dat zij hun opvattingen hebben overgenomen van de Olmeken. Deze theorie is gebaseerd op de overeenkomsten in beeldhouwwerken, bouwstijl en de hiërarchische samenleving. Wat wel zeker is, is dat de Maya's het schrift en de kalendermethode hebben overgenomen van de Olmeken. Maar wie zijn de Olmeken?

 

De Olmeken

Van de Olmeken is weinig bekend. We weten niet welke taal ze spraken en hoe zij zichzelf noemde. De naam Olmeken komt van Olmeca, dat betekent rubbervolk. Deze naam is aan hen gegeven door de Azteken die met hen in rubber handelde.  De Olmeken doken ongeveer 3.000 voor Christus op in de geschiedenis in de kuststaten van de huidige Mexicaanse staten Tabasco en Veracruz. Aan de Golfkust ontwikkelde zich heel geleidelijk een hoogcultuur. Deze hoogcultuur beleefde tussen 1.000 en 400 voor Christus hun bloeiperiode. Maar nog voor deze bloeiperiode kwam er een migratieproces op gang. Groepen splitsten zich af en gingen op verschillende plekken wonen maar namen wel hun culturele aspecten mee. Zo verspreide de Olmeekse cultuur en paste zich aan per bevolkingsgroep. Op basis van culturele overeenkomsten wordt er in het algemeen ook wel aangenomen dat de Olmeken de moeder van alle Meso- Amerikaanse culturen zijn. Het is de oorsprong van culturen zoals de Azteken, Tolteken, Zapoteken en Mixteken. En dus ook de oorsprong van de Maya’s. Omdat deze culturen dezelfde moedercultuur hebben lijken deze culturen veel op elkaar en dat is zeker goed te zien in de kenmerken van de culturen. De Olmeekse cultuur eindigde abrupt en op nog onverklaarbare wijze in 400 voor Christus.

De geschiedenis van de Maya’s is een van de langste als het gaat om Meso- Amerikaanse culturen. De oude Mayacultuur eindigde rond de 16e eeuw.